Rian Schelvis, docent Levensmiddelentechnologie bij Vonk: “NHFood heeft de boel flink aangezwengeld”

De wereld is volop in beweging en het onderwijs beweegt mee. Met een curriculum dat aansluit op de toekomst geeft Vonk haar studenten betekenisvolle bagage mee voor hun verdere leven als mens en als professional. Maar hoe máák je opleidingen dan toekomstbestendig? Rian Schelvis, docent Levensmiddelentechnologie bij Vonk, heeft inmiddels de nodige ervaring opgedaan. Mede dankzij NH Food zijn de foodopleidingen versterkt met de juiste ingrediënten. 

Rian: “Een aantal jaar geleden startten we een werkgroep om de foodopleidingen te herzien. De basis was goed, maar het is belangrijk om zo nu en dan een aantal vragen opnieuw op tafel te leggen. Wat willen we studenten meegeven aan kennis en vaardigheden? Hoe bieden we het lesmateriaal aan? Wát moet er nu precies anders en wat is daar de reden van? Eerder waren de studies al van een duur van vier jaar naar drie jaar gegaan; sindsdien ontbrak een rode draad. Daarnaast zagen we een terugloop in het aantal nieuwe studenten, dus wilden we de aantrekkingskracht van de foodopleidingen vergroten. Tot slot wilden we inzetten op een sterkere relatie met (stage)bedrijven - we constateerden een kloof tussen de behoefte en het aanbod.”

Evalueren en verbeteren

De vraag stellen is één, het antwoord vinden is twee. Want, waar te beginnen? “We waren het er over eens dat je geen oude schoenen moet weggooien voordat je nieuwe hebt. Bovendien was het bestaande lesmateriaal van prima kwaliteit. Het is dus even zoeken naar wat de juiste weg is: wat willen we hetzelfde houden, waar kiezen we voor een nieuwe weg en hoe doen we dat? Dankzij NH Food kregen we de mogelijkheden en de tijd om het complete proces succesvol te doorlopen. Zo zijn we bijvoorbeeld ontzettend blij met de nieuwe apparatuur die we dankzij middelen uit NH Food konden aanschaffen: een felsmachine voor blik en een inpakmachine. Puur praktisch, maar heel erg welkom. Toekomstbestendigheid betekent tenslotte ook dat je met moderne apparaten leert werken. Daarnaast heeft NH Food een belangrijke rol gespeeld in het verder opbouwen van onze verbinding met het bedrijfsleven, onder andere door een klankbordgroep te vormen en stageopdrachten te evalueren en te verbeteren.”

Uiteindelijk zijn de opleidingen op veel punten anders ingericht, zonder de kern kwijt te raken. Sterker nog: de verschillende elementen van foodsector komen veel meer tot haar recht, in combinatie met een aantrekkelijk aanbod voor de studenten. Rian: “Er is een basisjaar ontwikkeld, omdat we merkten dat de studenten bij de start onvoldoende wisten wat de opleidingen inhouden. In het tweede en derde jaar wordt de inhoud steeds specialistischer. Ondertussen werken alle studenten van de drie richtingen en verschillende leerjaren veel samen in projecten. Er is sprake van kruisbestuiving. Een voorbeeld daarvan is het start-up-project aan het eind van het tweede jaar. Studenten ontwikkelen dan van A tot Z aan hun eigen concept, waarbij de ene student werkt aan de productie en de andere aan het etiket. Ondertussen leren ze elkaars werkzaamheden kennen; ze werken tenslotte aan één en hetzelfde product. Er is ook een sterkere verbinding tussen de theorie en de praktijk, ofwel het bedrijfsleven. We hebben een meer flexibele invulling voor de vakdagen, waarbij studenten eens per week een dag in het veld werken. Voorheen was het lastiger om deze dagen in te vullen, waardoor vraag en aanbod soms ver uit elkaar lagen. Nu vullen we deze vakdagen onder andere in door deelname aan de Verspillingschallenge of door studenten in te zetten bij het project Alkmaars Goud.”

Vrijheid en vertrouwen

Met de herziening van het curriculum werd en wordt een groot beroep gedaan op de docenten; zij moeten tenslotte flink aan de slag. Rian: “Het is zeker waar dat zo’n nieuw pad veel vraagt van ons team. Maar dat kan ook, als je er met elkaar van overtuigd bent dat je de juiste stappen zet. Elke docent is verantwoordelijk voor één of meer modules. Deze manier van werken geeft vrijheid en vertrouwen én de kans om te doen waar je goed in bent en waar je enthousiast van wordt. En als je je gesteund voelt in middelen en mogelijkheden, dan geeft dat nog eens extra energie. Omdat je wéét dat ideeën daadwerkelijk uitgevoerd kunnen worden. Soms heb je gewoon iets nodig dat de boel eens flink aanzwengelt. Voor ons was dat NH Food. Zonder was het uiteindelijk ook gelukt, maar dan waarschijnlijk een stuk stroperiger. Het is prachtig om te zien hoe alles ineens in beweging komt - met natuurlijk de nodige inspanningen van iedereen die meedoet. Neem ons creative food center, dat steeds meer bedrijven weten te vinden. Onze studenten voeren hier grotere en kleinere opdrachten uit, zoals productanalyse- en ontwikkeling. Met dit soort faciliteiten bied je bedrijven en studenten grote meerwaarde.”

Binnen NH Food stond kennisdeling en talentontwikkeling centraal. Rian ziet deze missie nu gewaarborgd in de -relatief nieuwe- practoraten van de opleiding. Rian: “Het practoraat is nu dé plek waar onderwijs en bedrijfsleven onlosmakelijk aan elkaar zijn verbonden door de praktijkgerichte onderzoeken die met elkaar worden uitgevoerd. Binnen Vonk hebben we bijvoorbeeld het practoraat Duurzame innovaties in de voedselketen, in samenwerking met Yuverta MBO Den Bosch. Al met al kunnen we met dit vernieuwde curriculum meer onderzoeksvragen van bedrijven uitwerken.” Een ander speerpunt van Vonk, passend bij kennisdeling en talentontwikkeling, is invulling geven aan het concept een leven lang leren. “Er zijn nieuwe cursussen en e-learning modules ontwikkeld en studenten kunnen via ons aanbod zelfs een diploma tot gewichtsconsulent halen. Inmiddels hebben twee studenten examen aangevraagd, dat is een hartstikke goed begin!”